Η ψυχοθεραπεία αναφέρεται πολλές φορές ως το μέγιστο δώρο του ατόμου προς τον εαυτό του. Αυτό γιατί μέσω της ψυχοθεραπείας το άτομο κατανοεί καλύτερα τον εαυτό του και θέτει τους στόχους του για το μέλλον που θέλει να ζήσει. Η αναζήτηση ψυχοθεραπείας και βοήθειας είναι σημάδι διορατικότητας, θάρρους και αποφασιστικότητας για αλλαγή. Η ικανότητα κάποιου να αναγνωρίσει πως χρειάζεται διόρθωση στον τρόπο που δρα, ή καθοδήγηση και οργάνωση για τις σκέψεις και τα συναισθήματα που δημιουργεί, είναι τεράστιο σημάδι δύναμης.
Η ψυχολογία είναι η επιστήμη που, μεταξύ άλλων, ασχολείται μα την μελέτη της ανθρώπινης σκέψης και συμπεριφοράς. Ενίοτε, μελετά κοινωνικά φαινόμενα όπως ο ρατσισμός, ψυχοπαθολογικά φαινόμενα όπως η κατάθλιψη και το άγχος, νευροψυχολογικά φαινόμενα όπως η άνοια και ο εθισμός, γνωστικά φαινόμενα όπως οι δείκτες νοημοσύνης αλλά και τη σχέση τόσο μεταξύ τους όσο και με το ίδιο το άτομο. Η ψυχοθεραπεία είναι το πρακτικό εργαλείο τροποποίησης της συμπεριφοράς και ανακούφισης του ατόμου από την δυσφορία που βιώνει εξαιτίας της ψυχικής του διαταραχής. Είναι σύνηθες φαινόμενο η ψυχική διαταραχή να εκφράζεται συχνά και στο σώμα. Στον χώρο της ψυχοθεραπείας, υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις μέσω των οποίων μπορεί να επέλθει σημαντική αλλαγή στη ζωή του ατόμου. Οι προσεγγίσεις αυτές είναι διαφορετικές μεταξύ τους, λειτουργούν καλύτερα δε, αναλόγως της δυσκολίας που αντιμετωπίζει το άτομο. Μερικές προσεγγίσεις στην ψυχοθεραπεία είναι η ψυχανάλυση, η συστημική θεραπεία, το ψυχοδυναμικό μοντέλο, η γνωστική- συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία, η προσωποκεντρική, η Gestalt κ.α.
Κατά το πέρασμα των χρόνων, ο κόσμος έχει σχηματίσει μερικές απόψεις για την ψυχοθεραπεία κυρίως μέσα από λανθασμένα πρότυπα που προβάλλονται ήδη από το 1950, στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Παρακάτω, ας καταρρίψουμε μερικούς μύθους για μια τόσο απαρτιωμένη, υπεύθυνη και επιστημονική διαδικασία όπως η ψυχοθεραπεία:
- «Για να πάω σε ψυχολόγο/ψυχοθεραπευτή πρέπει να έχω κάποια πολύ σοβαρή διαταραχή»
Θα πήγαινες στον γιατρό μόνο αν είχες κάποιο σπασμένο οστό;
Μάλλον όχι.
Το άγχος, το πένθος, η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η ανησυχία, η αναζήτηση του εαυτού, η στεναχώρια, η απώλεια ύπνου και οι δυσκολίες στη πρόσληψη τροφής είναι μερικοί λόγοι για να θέλεις τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας. Τέτοιες δυσκολίες δεν είναι σπάνιο να καταπιέζονται, να κρύβονται μέσα μας και να ξεσπούν στο σώμα με τον δικό τους τρόπο.
- «Θα πάω στον ψυχολόγο/ ψυχοθεραπευτή να μου λύσει το πρόβλημά μου»
Είναι πολύ εύκολο για κάποιον να σου πει τι να κάνεις όμως έτσι δημιουργείται μια σχέση εξάρτησης. Το νόημα είναι να μάθει ο θεραπευόμενος τεχνικές, ώστε να λύνει ο ίδιος μόνος του στο μέλλον αντίστοιχα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν.
- «Στην ψυχοθεραπεία κάνεις ψυχανάλυση, ξαπλώνεις στο ντιβάνι και μιλάς»
Όπως είδαμε, η ψυχανάλυση είναι μια μόνο από τις προσεγγίσεις ψυχοθεραπείας. Τα περισσότερα ψυχοθεραπευτικά μοντέλα είναι συνεργατικά και βασίζονται στον διάλογο.
- «Δεν έχει νόημα, θα πάω για έναν καφέ με την παρέα μου και θα βρω την άκρη»
Οι φίλοι είναι πολύ σημαντικοί καθώς είναι το υποστηρικτικό μας πλαίσιο. Ωστόσο, ένας φίλος μιλά μέσα από υποκειμενικό πρίσμα, δεν είναι αντικειμενικός με τις καταστάσεις και στερείται τις απαραίτητες γνώσεις για να μας βοηθήσει σε βάθος με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.
Μαγικές λύσεις και μυστικές συμβουλές που λύνουν μέσα σε μια νύχτα τα προβλήματά μας δεν υπάρχουν. Κανείς δεν μπορεί ασκαρδαμυκτί να σβήσει τον πόνο του άλλου. Αυτό που κάνει συχνά ο ψυχοθεραπευτής μέσω των συνεδριών είναι να μείνει δίπλα στον θεραπευόμενο, ώσπου ο πόνος να μπορεί να επεξεργαστεί από το άτομο. Συνεργατικά, βρίσκουν λύσεις και τρόπους με τους οποίους ο ασθενής μπορεί να διατηρήσει την συναισθηματική του υγεία και ευεξία. Η ψυχοθεραπευτική πορεία, ενδέχεται να είναι μακροχρόνια αναλόγως του ζητήματος που καλούμαστε να διαχειριστούμε.
Ωστόσο, να θυμάστε πως η κατεύθυνση είναι πιο σημαντική από την ταχύτητα!
